กฎหมายข้อบังคับสำหรับนักเรียนสยามที่เรียนวิชา ณ ประเทศยุโรป

กฎหมายข้อบังคับสำหรับนักเรียนสยามที่เรียนวิชา ณ ประเทศยุโรป

 

พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทวะวงษ์วโรประการ เสนาบดีว่าการต่างประเทศรับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สั่งว่า บันดาเด็กคนไทยทั้งหลายที่ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ออกไปเล่าเรียนวิชาอยู่ ณ ประเทศยุโรปนั้น โดยพระบรมราชประสงค์เพื่อจะให้ได้วิชา เวลากลับเข้ามากรุงเทพฯ จะได้ทำการสิ่งซึ่งเปนประโยชน์แก่ราชการแลบ้านเมืองต่อไป เพราะเหตุฉนั้น จึ่งได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดเด็กไทยส่งออกไปเล่าเรียนวิชา แลพระราชทานเงินหลวงเปนค่าเล่าเรียน เสื้อผ้า กินอยู่เบ็จเสร็จตามสมควร แลนักเรียนที่ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ออกไปเรียนวิชามาแต่ก่อน ๆ นั้น บางคนก็ได้ตั้งใจอุส่าห์หมั่นในการเล่าเรียนจริง ๆ จนได้ปาสเอกซำมิเนชัน คือ ไล่สอบวิชาครบสำเร็จการเล่าเรียนโดยเร็วก็มี แลบางคนนั้นเกียจคร้านแก่การเล่าเรียน ๆ ไปกระนั้นโดยไม่เต็มใจ แลไม่คิดรักวิชา เชือนแชทำให้เสียเวลา แลไม่คิดมุ่งหมายที่จะให้ได้สอบไล่วิชา แลบางคนนั้นประพฤติการชั่วจนต้องส่งตัวกลับเข้ามากรุงเทพฯ  นักเรียนที่เกียจคร้านก็ป่วยการเสียเวลา นักเรียนที่ประพฤติชั่วก็เสียเวลาแลเงินเปล่า เพราะฉนั้น จึ่งมีพระบรมราชโองการมานพระบัณฑูรสุรสิงหนาทโปรดเกล้าฯ ให้มีพระราชบัญญัติกฎหมายข้อบังคับสำหรับนักเรียนไทยที่โปรดเกล้าฯ ให้ออกไปเรียนวิชาอยู่ ณ ประเทศยุโรป ไว้สืบต่อไปภายน่าดังนี้

 

ข้อ ๑ ว่า บันดานักเรียนที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ออกไปเล่าเรียนวิชาอยู่ ณ ประเทศยุโรปนั้น จะให้มีกำหนดการเล่าเรียนไว้เปนชั้น ๆ ตามการที่ได้เล่าเรียนที่ดีเปนที่ ๑ ที่ ๒ ที่ ๓ โดยลำดับกัน คือ ชั้นที่ ๑ นั้น ถ้านักเรียนคนใดตั้งใจหมั่น อุส่าห์เล่าเรียนได้ไล่สอบวิชาจนจบครบเสร็จ สำเร็จการเล่าเรียนวิชาต่าง ๆ ในระหว่าง ๓ ปี ๔ ปี ดังนี้ ต้องจัดแลเรียกว่า นักเรียนชั้นที่ ๑ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานบำเหน็จรางวัลให้แก่นักเรียนผู้ได้ไล่สอบวิชาแล้วโดยเร็วนั้นเปนความชอบเปนเงิน ๕๐ ปอนด์ กับเงินค่าสมุดหนังสือตำราที่ได้เล่าเรียนมาอีกตามสมควร เปนเงินไม่เกินกว่า ๕๐ ปอนด์

ข้อ ๒ ว่า นักเรียนที่ได้ไล่สอบวิชาเหมือนกันกับชั้นที่ ๑ ฤาข้อที่ ๑ ก็ดี แต่การที่เล่าเรียนนั้นได้ช้ากว่า คือ เรียนอยู่ในระหว่าง ๕ ฤา ๖ ปี จึ่งได้ไล่สอบวิชาดังนี้ ต้องเรียกว่าเปนนักเรียนชั้นที่ ๒ พระบามสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานบำเหน็จแก่นักเรียนผู้นั้นเปนรางวัลเปนเงิน ๒๕ ปอนต์ กับเงินค่าสมุดหนังสือ วิชาที่ได้เล่าเรียนมานั้นอีกเปนเงินไม่เกินกว่า ๒๕ ปอนด์

ข้อ ๓ ว่า นักเรียนที่จะได้ไล่สอบวิชาเหมือนกันกับชั้นที่ ๑ แลชั้นที่ ๒ ก็ดี แต่ถ้าเรียนได้ช้าลงมากว่านักเรียนชั้นที่ ๒ คือ ต้องเรียนอยู่ถึง ๗ ปี ๘ ปี ฤากว่านี้ขึ้นไปก็ดี นักเรียนชนิดนี้ต้องจัดเปนที่ ๓ จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานรางวัลแก่นักเรียนผู้นั้นเปนเงิน ๑๐ ปอนด์ กับเงินค่าสมุดหนังสือวิชาที่ได้เล่าเรียนมานั้นอีกตามสมควรเปนเงินไม่เกินกว่า ๑๐ ปอนด์ เท่านั้น

ข้อ ๔ ว่า นักเรียนที่ทรงพระกรุราโปรดเกล้าฯ ให้ออกไปเล่าเรียนวิชา ณ ประเทศยุโรปนั้น ต้องคิดรักษาพระเกียรติยศแลชื่อเสียงไว้ อย่าให้เปนที่ติเตียน แลเสียไปในการชั่วต่าง ๆ ดังที่มีตัวอย่างมาแล้วแต่ก่อน ๆ ซึ่งเปนที่เสียชื่อเสียงแล้ว ทั้งเงินทั้งเวลาไปด้วยเปล่า ๆ

ข้อ ๕ ว่า ถ้านักเรียนผู้ใดประพฤติตัวเปนคนชั่วชั้นที่ ๑ คือ เปนผู้กระทำความผิดต่อกฎหมายบ้านเมืองนั้นให้ส่งกลับเข้ามากรุงเทพฯ ในทันใด แลให้ค่าโดยสารแต่เพียงชั้นที่ ๓ เมื่อถึงกรุงเทพฯ แล้วจะต้องทำโทษหนักแลเบา

ข้อ ๖ ว่า บันดานักเรียนที่มีอายุตั้งแต่ ๑๕ ปีขึ้นไป ก็ต้องเรียกว่าเปนคนชั้นผู้ใหญ่แล้ว ถ้าคนใดไปเที่ยวซุกซนทำให้ตัวเจ็บอย่างหนึ่งอย่างใด ซึ่งทำให้เสียเงินแลเสียเวลาเล่าเรียนดังนี้ ต้องจัดเปนนักเรียนชั่วที่ ๒ ต้องให้ส่งตัวผู้นั้นไปให้รักษาตัวอยู่ที่โรงพยาบาลของเมืองนั้น กว่าจะหายเงินค่าเรียนส่วนที่ได้รับพระราชทานในระหว่างป่วยนั้น ถ้าป่วยถึงเดือนไม่ต้องเบิกเงินให้ ถ้าป่วยไม่ถึงเดือนต้องเก็บเอาเงินนั้นรักษาไว้ให้เปนค่าสิ่งใดในเวลาเมื่อผู้นั้นกลับกรุงเทพฯ ตามแต่เจ้าพนักงานผู้จัดการจะเหนสมควรว่าเปนค่าสิ่งนั้น ๆ ให้มีใบบอกเข้ามายังกรุงเทพฯ

ข้อ ๗ ว่า นักเรียนคนใด ๆ ก็ดี ถ้าไม่มีเงินทองของตัวแล้ว ไปเที่ยวซื้อเชื่อเข้าของต่าง ๆ ตามห้างแลร้านเขาก็ดี ฤาไปเที่ยวกู้ยืมทำหนี้สินต่าง ๆ ดังที่ว่ามานี้ที่เปนเงินฤาของราคาตั้งแต่ ๕ ปอนด์ขึ้นไป ๔๐ ปอนด์ เจ้าหนี้เจ้าของมาทวงว่ากล่าวฟ้องร้องพิจารณาได้ความจริงดังนี้ ต้องจัดเปนความชั่วชั้นที่ ๓ ให้ส่งตัวผู้นั้นให้ครูทำโทษ คือ เมื่อสิ้นเวลาเล่าเรียนแล้วให้ครูเอาตัวขังห้องไว้ไม่ให้ไปข้างไหน แลให้ลดเงินค่าอาหารเสื้อผ้าแลปอกเกตมันนี คือ เงินค่าใช้สอบติดตัวเล็กน้อย กว่าจะเก็บเงินส่วนคนผู้นั้นได้ใช้หนี้ให้แก่เจ้าหนี้เจ้าของครบเสร็จแล้วจึ่งให้พ้นโทษ แต่ถ้าทำหนี้กว่า ๔๐ ปอนด์ขึ้นไปต้องนับเปนคนผิดอย่างชั่วที่ ๑

ข้อ ๘ ว่า นักเรียนผู้ใดที่ได้ไล่สอบวิชาที่สมควรจะได้รับพระราชทานรางวัลนั้นต้องเปนคนประพฤติตัวดี ไม่มีความผิดข้อสำคัญที่ทำให้เสียพระเกียรติยศ แลชื่อเสียงฤาตามข้อ ๕ จึ่งจะได้รับพระราชทานบำเหน็จตามความดีความชอบได้

ข้อ ๙ ว่า นักเรียนคนใดที่มิได้ป่วยไข้สิ่งใด ฤามิได้อนุญาตจากครูที่จะหยุดการเล่าเรียน ถ้าผู้ใดแชเชือนบิดพลิ้วเกียจคร้านไม่ไปเล่าเรียนตามเวลากำหนดของตัว ถ้าครูฟ้องว่านักเรียนผู้นั้นขาดการเล่าเรียน ได้ความจริงดังครูกล่าวแล้ว ต้องให้คิดเงินส่วนค่าเล่าเรียนที่ได้นั้นออกเปนรายวันตามที่ขาดเท่าใด ให้ชักเอาเงินนั้นไว้เหมือนข้อที่ ๖ ที่ว่ามาแล้ว

ข้อ ๑๐ ว่า ข้อความต่าง ๆ ทั้งปวงที่ได้มีมาข้างต้นในข้อบังคับฉบับนี้ ถ้ามีเหตุที่แปลกประหลาดออกไปในส่วนการเล่าเรียนก็ดี ฤาเหนว่าข้อใดควรจะเพิ่มเติมใหเปนประโยชน์แก่การเล่าเรียนได้ดีเรียบร้อยต่อไปภายน่าได้อย่างไร ก็ให้เจ้าพนักงานผู้เปนธุระดูแลนักเรียน มีใบบอกเพิ่มเติมตามข้อนั้นหาฤาเข้ามายังกรุงเทพฯ ตามเหตุตามการที่เหนว่าจำเปนที่จะต้องเพิ่มเติม ให้สมควรแก่การเล่าเรียนนั้นต่อไปอย่างไร จะได้นำขึ้นกราบบังคมทูลพระกรุณาทรงทราบใต้ฝ่าพระบาท จะได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตเพิ่มเติมตามสมควรแก่การเล่าเรียน

ข้อ ๑๑ ว่า กฎหมายข้อบังคับนี้ ราชทูตฤาผู้แทนทูตสยามต้องรักษา ทำตามน่าที่ตามที่ได้กล่าวมาแล้วนั้น แลนักเรียนคนไทยทั้งหลายที่ทรงพระกรุณาโปรกเกล้าฯ ให้ออกไปเล่าเรียนอยู่ ณ ประเทศยุโรปทุก ๆ คนต้องประพฤติแลทำตามกฎหมายข้อบังคับนี้ทุกประการ

ข้อบังคับนี้โปรดเกล้าฯ ให้ตั้งขึ้นไว้แต่ ณ วันจันทร์ ที่ ๖ มกราคม รัตนโกสินทรศก ๑๐๘ เปนวันที่ ๗๗๒๗ ในรัชกาลปัตยุบันนี้

(ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๖ แผ่นที่ ๔๔ วนที่ ๒ กุมภาพันธ์ รัตนโกสินทรศก ๑๐๘ หน้า ๓๗๙ – ๓๘๑)