วันนี้อากาศกำลังสบาย ไม่ร้อนมาก อุณหภูมิ 25 องศา ตั้งใจไปเดินเล่นใกล้ ๆ ร้านแว่น ic!Berlin บริเวณใกล้ ๆ กันนั้นเป็นทีตั้ง Volksbühne Berlin โรงละครที่มีชื่อเสียงทางประวัติศาสตร์ของเบอร์ลิน เป็นสัญลักษณ์ของการต่อสู้ทางวัฒนธรรมและการเมืองที่ซับซ้อนของเยอรมนี ก่อตั้งในปี 1890 ใช้เป็นเวทีสำหรับการแสดงที่หลากหลาย ทั้งละคร การเต้นรำดนตรี และศิลปะการแสดงอื่นๆ ที่สะท้อนถึงเสียงของประชาชนและสื่อสารความคิดทางสังคมและการเมือง ดังจะเห็นได้จากชื่อ Volksbühne แปลว่า People's Theatre
ในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 Volksbühne เป็นหนึ่งในศูนย์กลางของการเคลื่อนไหวทางวัฒนธรรมที่มีอิทธิพล โดยมีการแสดงที่ท้าทายและสะท้อนถึงความเป็นจริงทางสังคม หลังจากสงครามโลกครั้งที่สองและการแบ่งแยกของเยอรมนี ที่นี่กลายเป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมของ สาธารณรัฐประชาธิปไตยเยอรมนีหรือเยอรมันตะวันออก (GDR) และเป็นเวทีสำหรับการแสดงที่มีการวิพากษ์วิจารณ์ทางการเมือง
หลังจากการรวมเยอรมนีในปี 1990 Volksbühne ยังคงเป็นสถานที่ที่สำคัญสำหรับการแสดงที่มีความหมายทางวัฒนธรรมและทางการเมือง ในยุคของการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและการเมือง โรงละครนี้ยังคงเป็นเวทีสำหรับศิลปินและผู้สร้างสรรค์ที่ต้องการสื่อสารความคิดและความรู้สึกของพวกเขาผ่านงานศิลปะ
ที่นี่ไม่เพียงแต่เป็นสถานที่สำหรับการแสดงที่ยอดเยี่ยม แต่ยังเป็นห้องปฏิบัติการทางความคิดที่ผู้คนสามารถสำรวจและทดลองกับแนวคิดใหม่ ๆ ในขณะที่ยังคงเชื่อมโยงกับประวัติศาสตร์ที่ร่ำรวยของคนเยอรมัน อันเป็นสถานที่ที่วัฒนธรรมและประวัติศาสตร์มาบรรจบกัน สร้างสรรค์ประสบการณ์ที่ไม่เหมือนใครสำหรับผู้ชมและศิลปิน
ในยุคที่โลกกำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วและความท้าทายทางสังคม Volksbühne Berlin ยังคงเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นไปได้ทางวัฒนธรรมและเป็นพื้นที่สำหรับการสำรวจและการแสดงออกที่ไม่มีขอบเขต มันเป็นสถานที่ที่เราสามารถเรียนรู้จากอดีตและสร้างอนาคตที่เราต้องการเห็น
ในบริเวรนั้น มีจตุรัสชื่อ Rosa-Luxemburg-Platz เป็นสถานที่สาธารณะที่มีรูปทรงสามเหลี่ยมอยู่ในย่าน Scheunenviertel ประวัติศาสตร์ในเขต Mitte ของเบอร์ลิน สร้างขึ้นในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 และได้รับการตั้งชื่อใหม่หลายครั้งตามประวัติศาสตร์ของเยอรมนี ได้แก่ Babelsberger Platz, Bülowplatz, และ Horst-Wessel-Platz
ในช่วงหลังการครอบครองของโซเวียต ที่นี้เป็นส่วนหนึ่งของเบอร์ลินตะวันออกที่ควบคุมโดยระบอบคอมมิวนิสต์ ได้รับการตั้งชื่อใหม่เป็น Liebknechtplatz และต่อมาเปลี่ยนเป็น Luxemburgplatz ก่อนที่จะได้รับชื่อ Rosa-Luxemburg-Platz โดยรัฐบาลเยอรมันตะวันออกในปี 1969
Rosa-Luxemburg-Platz โดดเด่นด้วยการมี Volksbühne Berlin และ Karl-Liebknecht-Haus อยู่ใกล้เคียง ซึ่งเป็นสำนักงานใหญ่ของพรรคซ้ายเยอรมัน หรือก่อนหน้านี้คือพรรคคอมมิวนิสต์เยอรมนี (KPD) ถือเป็นศูนย์กลางของคอมมิวนิสต์เยอรมัน และเป็นสถานที่ของการชุมนุมมวลชนครั้งสุดท้ายในเบอร์ลินต่อต้านพรรคนาซีในวันที่ 25 มกราคม 1933 ซึ่งเป็น 5 วันสุดท้ายก่อนที่อดอล์ฟ ฮิตเลอร์จะได้รับแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีเยอรมนี
Rosa Luxemburg: ผู้หญิงที่ไม่ยอมจำนนต่ออำนาจ
Rosa Luxemburg เป็นชื่อนักต่อสู้คนหนึ่ง เป็นหนึ่งในนักปฏิวัติที่มีอิทธิพลที่สุดในยุคของเธอ และเป็นตัวอย่างของความกล้าหาญและความมุ่งมั่นที่จะต่อสู้เพื่อความเป็นธรรมและเสรีภาพ ในฐานะนักเขียน นักวิชาการ และนักกิจกรรมทางการเมือง เธอได้สร้างผลงานที่มีอิทธิพลมากมาย รวมถึง “การสะสมทุน” และ “การปฏิวัติรัสเซีย” ซึ่งวิพากษ์วิจารณ์ทั้งระบบทุนนิยมและการปฏิวัติโบลเชวิก
Luxemburg ถูกจดจำในฐานะผู้นำของ Spartakusbund และเป็นผู้ก่อตั้งพรรคคอมมิวนิสต์เยอรมัน (KPD) การต่อสู้ของเธอเพื่อสังคมนิยมที่ปราศจากการกดขี่และการแสวงหาอำนาจทำให้เธอเป็นศัตรูกับทั้งรัฐบาลเยอรมันและพรรคสังคมนิยมที่เป็นทางการ การเสียชีวิตของเธอในปี 1919 หลังจากการปราบปรามการก่อการร้ายของ Spartakusbund ถือเป็นหนึ่งในเหตุการณ์ที่น่าเศร้าที่สุดในประวัติศาสตร์การเมืองเยอรมัน
Rosa Luxemburg ยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับนักเคลื่อนไหวทางการเมืองและนักคิดทั่วโลก ความมุ่งมั่นของเธอในการต่อสู้เพื่อความเท่าเทียมและความเป็นธรรมไม่เคยลดลาง และคำพูดของเธอยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้ที่ต้องการเปลี่ยนแปลงโลกให้ดีขึ้น
Rosa-Luxemburg-Platz ไม่เพียงแต่เป็นสถานที่ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ในเบอร์ลิน แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการต่อสู้เพื่อสันติภาพและความเท่าเทียมทางสังคม ตั้งชื่อตาม Rosa Luxemburg นักปฏิวัติสังคมนิยมที่มีชื่อเสียง สถานที่นี้เป็นตัวแทนของความหวังและความมุ่งมั่นในการสร้างโลกที่ปราศจากการกดขี่และสงคราม
Rosa Luxemburg เองก็เป็นผู้สนับสนุนการสันติภาพอย่างแข็งขัน โดยเธอได้เขียนและพูดต่อต้านสงครามโลกครั้งที่หนึ่งและการทหารนิยม การต่อสู้ของเธอเพื่อสันติภาพและความเท่าเทียมได้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้กับการเคลื่อนไหวสันติภาพทั่วโลก
Rosa-Luxemburg-Platz จึงเป็นสถานที่ที่เหมาะสำหรับการสะท้อนถึงความสำคัญของการสันติศึกษา การเรียนรู้และการสื่อสารเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของการต่อสู้เพื่อสันติภาพ การเข้าใจและการยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรม และการสร้างสันติภาพผ่านการศึกษาและการเจรจา สถานที่นี้ยังเป็นสถานที่ที่เหมาะสำหรับการจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมการเรียนรู้และการสร้างความเข้าใจระหว่างกลุ่มคนที่แตกต่างกัน และเป็นสัญลักษณ์ของความหวังในการสร้างโลกที่ปราศจากความรุนแรงและการกดขี่
การเรียนรู้เกี่ยวกับ Rosa Luxemburg และการต่อสู้ของเธอ รวมถึงการเข้าใจบทบาทของ Rosa-Luxemburg-Platz ในประวัติศาสตร์ สามารถช่วยเสริมสร้างความเข้าใจและการปฏิบัติตามหลักสันติศึกษา และเป็นแรงบันดาลใจให้กับการสร้างสันติภาพในอนาคต
สิ่งหนึ่งที่จะเห็นได้จากภายนอกหน้าสถานที่นี้ คือ ประติมากรรม Räuberrad เป็นสัญลักษณ์ที่โดดเด่นของ Volksbühne Berlin เป็นสิ่งประดิษฐ์ที่ทำจากโลหะและถูกสร้างขึ้นโดย Bert Neumann ผู้ออกแบบเวทีในปี 1990 และถูกสร้างขึ้นจริงโดย Rainer Haußmann ศิลปินชาวสวิสในปี 1994 รูปปั้นโลหะนี้มีความสูงประมาณสี่เมตรและมีความเกี่ยวข้องกับ Gaunerzinken ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ลับของโจร
Räuberrad ถูกตั้งขึ้นครั้งแรกเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการแสดงละคร “Die Räuber” ของ Friedrich Schiller ซึ่งกำกับโดย Frank Castorf ผู้อำนวยการโรงละคร Volksbühne ในขณะนั้น และได้รับการตั้งขึ้นบนพื้นที่สีเขียวด้านหน้าของโรงละคร หลังจากนั้นไม่นาน รัฐบาลเบอร์ลินได้ซื้อรูปปั้นนี้ในราคาประมาณ 11,000 ยูโรและได้ตัดสินใจที่จะเก็บไว้ที่นั่นอย่างถาวร
ในปี 2017 มีการถกเถียงกันเกี่ยวกับการถอด Räuberrad ออกจากสถานที่เดิมเมื่อ Frank Castorf ออกจากตำแหน่งและ Chris Dercon เข้ามาแทนที่ มีการประกาศว่า Rainer Haußmann ผู้สร้างรูปปั้นจะทำการถอดรูปปั้นออกเมื่อ Castorf ออกจากตำแหน่ง และรูปปั้นนี้ได้ถูกนำไปยัง Avignon ในฝรั่งเศส ซึ่ง Castorf ได้กำกับการแสดงในช่วงฤดูร้อนของปีนั้น
หลังจากนั้น Räuberrad ได้รับการซ่อมแซมอย่างครบถ้วนโดยการดูแลของการบริหารวัฒนธรรมของเบอร์ลิน ด้วยค่าใช้จ่ายประมาณ 25,000 ยูโร และได้รับการปรับปรุงให้มีความมั่นคงมากขึ้น รวมถึงการเชื่อม “เท้า” ใหม่ และในเดือนกันยายน 2018 รูปปั้นนี้ได้ถูกนำกลับมาตั้งที่ Rosa-Luxemburg-Platz อีกครั้ง
ณัฐพล จารัตน์
กรุงเบอร์ลิน
28.04.2567
